Eitorn, med gardane Vestreim, Eitungjerde, Eitun, Ruud, Hella, Tenningen og Tenningåsen litt inn i Fjærlandsfjorden, var frå før 1900 ei velfungerande grend med 8-10 gardsbruk og 70-80 innbyggjarar. Gamletunet – Eitun, med 4 bruk i 1338 – vart fråflytta i 1965. På husmannsplassen Kvihaugen budde den siste familien frå 1894 til 1999. Eitorn og Hella fekk veg i 1956.

Grenda hadde eigen skule frå 1880 til 1956 med 23 elevar på det meste. Skulehuset på Vestrheim vart allsidig nytta, mellom anna som forsamlingshus, bedehus, ungdomshus og grendahus. Men dans var ikkje lov.

Med eit godt klima var innbyggjarane flinke til å utnytte det dei kunne hausta frå jorda, skogen og fjella. Frukt, bær, grønsaker, kjøt, mjølkeprodukt og laks var dei viktigaste.

Grendi hadde særleg høg kompetanse på fruktdyrking. Dei selde store mengder ved til Bergen og dei laga tønneband.
Det var godt samarbeid og eit rikt sosialt liv i grendi med aktivt lagsarbeid: bondelag, tre misjonslag, fråhaldslag, ungdomslag og kristent ungdomslag, blandakor, skyttarlag og Foreining for redningsskøyta. Grendi hadde meieri, dampskipskai, postkontor, butikk til 1940, ishus, telefonstasjon frå første verdskrig og to gardskraftverk som starta opp i ca. 1935 og 1942. Eiga badstove var i drift frå 1907. Fram til juni 1912 var det registrert 1103 badande som betalte 10 øre for badet. Grendi hadde festplassen sin på 17. maihaugen, rett vest for Kvinnefossen.

Kvinnefossen med 120 meter fritt fall vart freda i 1955. Etter gamalt segn kjem namnet av att ei kvinne vaska tøyet i elvi, fall uti og forsvant i fossen. Ei anna forklaring kan vere att ved ei bestemt vassføring kan ein sjå ein kvinneskikkelse i fossen.

Informasjonstavla er laga i eit samarbeid mellom Systrond sogelag og Opplev Leikanger med støtte frå Sogndal kommune, Sparebankstiftinga og Gjensidigestiftinga. • Tekst: Systrond sogelag/K. H. Grepstad • Foto: Håvard Nesbø • Layout: IHP as – Leikanger.